Ogród – Łazienki Warszawskie

Łazienki Warszawskie to wspaniałe, zabytkowe usytuowanie pałacowo – ogrodowe, dzisiaj leżące w środku miasta, niegdyś poza jego granicami. To właśnie jeden z pawilonów wzniesiony w drugiej połowie VII wieku przez marszałka wielkiego koronnego, Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, zawierający w swym wnętrzu łazienkę dał nazwę, która przeszła na budynek, a później na cały ogród. Ta pierwotna Łazienka Lubomirskiego tkwi w murach obecnego Pałacu na Wyspie. Na przedpolu Zamku wytyczono pięciokilometrową aleję wjazdową, biegnącą aż od Woli. W oparciu o tę oś, rozwinął się układ prosto wytyczonych alei, zbiegających się w okrągłych placach. Aleje i place, rozmieszczone wśród uprawnych pól, obsadzone lipami, stały się zaczątkiem nowej dzielnicy, która stopniowo zabudowywana, stanowi dzisiaj pokaźny fragment miasta. Od strony północnej wyspy urządzono nadwodny taras, a po obu stronach Łazienki wyprowadzono do wody ozdobne schody. Z dwóch stron budynku stanęły galeryjki kryte zielonymi i złoconymi daszkami oraz mostki, z których zachodni prowadzi na prostą aleję tzw. Promenadę Królewską, biegnącą po środku dwóch wodnych kanałów i łączącą Łaźnię z Białym Domem. Po obydwu stronach tej alei ciągną się ażurowe konstrukcje drewniane obrośnięte akacją indyjską.Płynącą spod Królikarni rzeczkę spiętrzono w zbiorniku wodnym, którym jest dzisiejszy górny staw południowy. Wznosząc nową fasadę Łaźni, kanał ten przekształcono w wielki staw południowy dolny, o malowniczej linii brzegów. Jednocześnie w podobny sposób przemieniono dawną sadzawkę od strony północnej wraz z kanałem, aż do drogi Agrykoli. Takim sposobem powstało nowe, nieregularne założenie, będące odzwierciedleniem mody na krajobrazowy ogród. Ośrodkiem tego założenia stała się Łaźnia, willa królewska, widoczna teraz doskonale od północy i południa, ponad lustrem wody. Tak wyraźnie podkreślona oś kompozycyjna założenia została, zgodnie z nakazem mody, ożywiona kępą ze starym drzewostanem. Sam Pałac zaś osiągnął efektowny wygląd wraz z pawilonami połączonymi na lądzie stałym kamiennymi mostkami ozdobionymi galeriami kolumnowymi. Na zachodnim krańcu ogrodu wybudowany został gmach Wielkiej Oranżerii, zwany dzisiaj Starą Pomarańczarnią. Przed południową elewacją Wielkiej Oranżerii urządzono geometryczny ogród z rzeźbami. Jednym z obiektów Łazienek jest też Okrąglak, będący rezerwuarem, z którego przepływa woda ukrytymi w ziemi rurami – do Pałacu na Wyspie i fontanny na tarasie wyspy. Tereny na skarpie przeznaczono na Ogród Botaniczny współgrający z naturalnym krajobrazem. Na płaskowyżu skarpy stoi Pomnik Fryderyka Chopina. Teren Łazienek obfituje w wiele obiektów ozdobnych, mieszkalnych, służących wypoczynkowi. W niedalekim sąsiedztwie Pałacu na Wyspie, we wschodniej części ogrodu, stoi pokaźnych rozmiarów, lecz o skromnym wyglądzie zewnętrznym, piętrowy budynek. tzw. Wielka Oficyna, zwana również Podchorążówką. Poza nią, na wprost wjazdu od ulicy Agrykoli znajduje się Pałac Myślewicki. Nad brzegiem stawu północnego znajduje się Stara Kordegarda, zajmowana niegdyś przez straż królewską. Spod Kordegardy wzrok prowadzi w kierunku mostu zamykającego staw od północy. Ponad trzyarkadowym, kamiennym mostem, wznosi się konny Pomnik Króla Jana III Sobieskiego. Nad brzegiem południowego stawu usytuowany jest Amfiteatr. Po obejrzeniu Amfiteatru można przejść do południowego stawu, aby z jego krańców podziwiać piękny widok na Pałac Łazienkowski. W kierunku zachodnim od Pałacu stoi obiekt zwany Nową Kordegardą. Dalej, na południe, nad sadzawką u stóp Belwederu, jest Świątynia Diany. Budynek ten zbudowany z drewna zawiera w swym wnętrzu salkę z dekoracją malarską w postaci roślinnych ornamentów i martwych natur. Południowy kraniec ogrodu zamyka Świątynia Egipska, która pierwotnie była częścią figarni. Dalej przy drodze Wilanowskiej napotkamy gmach Nowej Pomarańczarni. W budynku tym urządzony jest ogród egzotyczny, dostępny dla szerokiej publiczności.Łazienki po odnowieniu i adaptacji wszystkich zabytkowych budowli winny stać się żywym muzeum kultury polskiej.