Place Warszawy

Z ul. Długiej kierujemy się w lewo i ul. Andersa dochodzimy do placu Bankowego. Przy skrzyżowaniu z al. Solidarności znajduje się dawna studnia „Gruba Kaśka” wzniesiona w 1783 r. wg proj. Szymona Bogumiła Zuga. Ma kształt niewielkiej rotundy nakrytej dachem schodkowym zwieńczonym obeliskiem z kulą. Z lewej strony, na niewielkim skwerku, pomiędzy dwiema jezdniami wznosi się pałac Radziwiłłów – obecnie siedziba Muzeum Niepodległości. Plac Bankowy powstał w 1825 r. w miejscu dziedzińca pałacu Ogińskich, w związku z budową po jego zach. stronie 3 pałaców z przeznaczeniem na siedziby: Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu, Ministra Skarbu i Banku Polskiego. W 2 poł. XIX w. plac przebudowano w kształcie trójkąta. W 1951 r. po odbudowie zniszczonego kompleksu pałaców placu nadano formę wydłużonego prostokąta. Od 1951 r. do 1989 r. nazywany był placem F. Dzierżyńskiego, a w jego centralnym punkcie znajdował się pomnik patrona wykonany wg proj. Zbigniewa Dunajewskiego. Obecnie w zespole gmachów znajdujących się po stronie zach. placu mieści się Urząd m.st. Warszawy i Urząd Wojewódzki. W dawnym gmachu Banku Polskiego (u wylotu ul. Elektoralnej) swoją siedzibę ma Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II (zbiór malarstwa europejskiego). Od strony wsch. placu dominującym akcentem jest mający 100 m wysokości Błękitny Wieżowiec zbudowany w latach 1975-92 w miejscu istniejącej tu do 1943 r. Wielkiej Synagogi wystawionej w 1877 r. wg proj. Leandra Marconiego. Przed wieżowcem pomnik Stefana Starzyńskiego – słynnego prezydenta Warszawy, odsłonięty w 1993 r. – autorstwa Andrzeja Renesa.

Z placu Bankowego kierujemy się w lewo w ul. Senatorską. Po prawej stronie pod nr. 37 znajduje się zespół pałacowy Zamojskich (zwany Pałacem Błękitnym). Pałac w pocz. XVIII w. był własnością biskupa warmińskiego – Teodora Potockiego. Od 1726 r. własność króla Augusta II Sasa, który nabył go z przeznaczeniem dla swojej naturalnej córki Anny Orzelskiej. W pocz. XVIII w. należał do Czartoryskich, a w latach 1798-1944 był w posiadaniu Zamoyskich. Ok. 1815 r. został przebudowany wg wymogów klasycyzmu i proj. Fryderyka Alberta Lessla. Fronton pałacu oraz balustrady balkonów zdobią herby Zamoyskich – Jelita. Naprzeciw wejścia na dziedziniec pałacu znajduje się rokokowa figura św. Jana Nepomucena ufundowana w 1731 r. przez marszałka wielkiego koronnego Józefa Wandalina Mniszcha. Idąc dalej ul. Senatorską pod nr. 38/40 w pewnym oddaleniu od ulicy, z lewej strony, za prostokątnym skwerem ograniczonym współczesną zabudową, widzimy klasycystyczny dawny pałac Mniszchów, zwany także Resursą Kupiecką. Zbudowany został w 1714 r. wg proj. B. K. Munnicha dla Józefa Wandalina Mniszcha i jego żony Konstancji z Tarłów. Przebudowany został w latach 1760 i 1829. W końcu XVIII w. pałac należał do Potockich: najpierw Jana (1765-1815) – historyka, powieściopisarza, założyciela warszawskiej drukami działającej w okresie Sejmu Wielkiego i podróżnika (Afryka Północna, Azja Mniejsza, Mongolia), a następnie Stefana Szczęsnego (1752-1805) – wielkiego mistrza polskiego wolnomularstwa, przeciwnika programu reform, osławionego przywódcy konfederacji targowickiej. W okresie zaboru pruskiego, na przełomie XVIII i XIX w., w pałacu miało siedzibę Towarzystwo Muzyczne „Harmonia” prowadzone przez mieszkającego wówczas w Warszawie i pełniącego funkcję urzędnika pruskiego Ernsta Theodora Amadeusa Hoffmanna (1776-1822) – niemieckiego pisarza, kompozytora i rysownika, jednego z czołowych przedstawicieli romantyzmu europejskiego (m.in.: kompozytor opery „Undine” i autor opowiadania „Historia o dziadku do orzechów” zilustrowanego muzycznie przez Piotra Czajkowskiego). Organizowane tu były wtedy koncerty i widowiska muzyczne.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *