Place Warszawy

Z placu Teatralnego wychodzimy ul. Moliera, którą dochodzimy do placu Piłsudskiego. Jest to jeden z największych placów Warszawy. Położony jest pomiędzy ul.: Królewską, Moliera, Ossolińskich i Ogrodem Saskim. Powstał jako reprezentacyjny dziedziniec nie istniejącego już pałacu Saskiego, ograniczony wspomnianym pałacem, umieszczonym po jego płn. stronie pałacem Bruhla, a także kordegardą, stajniami, wozowniami, budynkami mieszkalnymi i bram (również nie istniejącymi). W 1794 r. dziedziniec pałacu był miejscem zaciętych walk ludności Warszawy z wojskami rosyjskimi. Od 1795 r. plac stał się miejscem przeglądów, parad i ćwiczeń wojsk stacjonujących w Warszawie. Został wybrukowany i obsadzony topolami. W 1841 r. umieszczono na nim pomnik ku czci oficerów rosyjskich poległych w czasie powstania listopadowego (przeniesiony w 1894 r. na plac Zielony – obecnie Dąbrowskiego, w 1917 r. zdemontowany). W latach 1894-1912 na placu wystawiono okazałą cerkiew prawosławną z siedemdziesięciometrową wieżą-dzwonnicą (rozebrane w 1926 r.). W 1923 r. przed pałacem Saskim ustawiono pomnik księcia Józefa Poniatowskiego (obecnie przed pałacem Koniecpolskiego – siedzibą Prezydenta RP). W 1925 r. w kolumnadzie pałacu saskiego odsłonięty został pomnik – Grób Nieznanego Żołnierza (zachowany wraz z fragmentem kolumnady). W 1930 r. plac Saski został przemianowany na Piłsudskiego. W czasie II wojny światowej zabudowa okalająca plac, w tym pałac Saski, została zrujnowana. Po II wojnie światowej pałace Saski (poza fragmentem kolumnady), Bruhla, Kronenberga nie zostały odbudowane, a ich pozostałości rozebrano. Obecnie zabudowę placu stanowią: Teatr Narodowy, zaplecza budynków znajdujących się przy Krakowskiem Przedmieściu i zbudowany w latach 1974-76 hotel Victoria-Intercontinental. Od strony zach. plac ogranicza park Saski. W latach 1945-90 plac nosił nazwę Zwycięstwa. Obecnie jest miejscem uroczystego składania wieńców przez oficjalne delegacje zagraniczne, uroczystości patriotyczno-religijnych, manifestacji i in. Tu w 1979 r. papież Jan Paweł II odprawił mszę świętą, tu w 1981 r. odbyły się uroczystości pogrzebowe prymasa Stefana Wyszyńskiego. W latach 1981-88 wiodła tędy trasa pochodów pierwszomajowych. Głównym elementem placu jest Grób Nieznanego Żołnierza. Został wystawiony pod środkowymi arkadami pałacu Saskiego jako symboliczny grobowiec upamiętniający wszystkich poległych o wolność Polski, w wielu przypadkach bezimiennych. Odsłonięty został 2 listopada 1925 r., kiedy to uroczyście złożono tu przeniesione z Cmentarza Orląt Lwowskich prochy nieznanego z nazwiska żołnierza polskiego – obrońcy Lwowa oraz urny z ziemią pochodzącą z pól bitewnych z okresu I wojny światowej. Na 4 słupach sąsiadujących z grobowcem odsłonięto tablice z nazwami miejsc bitew, z których przywieziono ziemię. W łuku środkowej arkady umieszczono kratę z wizerunkiem orła i wysokich odznaczeń bojowych: Krzyża Walecznych i Krzyża Virtuti Militari. Grób Nieznanego Żołnierza zaprojektował Stanisław Ostrowski. W czasie II wojny światowej pomimo zniszczenia pałacu Saskiego ocalał środkowy fragment jego kolumnady. Po rozbiórce ruin pałacu pozostawiony został fragment kolumnady jako architektoniczny fragment tegoż pomnika. Tablice z miejscami bitew zastąpiono nowymi, upamiętniającymi bitwy z okresu II wojny światowej, zgromadzono też nowe urny z ziemią z bitew, w których brali udział Polacy. W kraty wkomponowano wizerunek jeszcze jednego odznaczenia – Krzyża Grunwaldu. Kolejne zmiany w wystroju pomnika wprowadzone zostały w latach 1989-91. Wymieniono wtedy tablice na nowe upamiętniające ważniejsze bitwy w historii Polski oraz na ziemiach obcych z udziałem Polaków. Przy Grobie Nieznanego Żołnierza cały czas płonie znicz i pełniona jest warta honorowa przez żołnierzy z kompanii reprezentacyjnej WP. Tu odbywają się w dni rocznic państwowych i historycznych uroczyste zmiany wart, apele poległych, na grobie składane są wieńce przez delegacje zagraniczne i krajowe.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *